داروین مانند پدربزرگش اراسموس و بسیاری از پیشینیان خویش متوجه شد که صرفاً باروری طبیعت دلیلی برای تنازع برای بقا بود. در تنازع برای بقا، فردی که تغییرات سودمندتری را به ارث برده است، شانس بیش‌تری دارد آن قدر زنده بماند که بتواند ویژگی سودمند خویش را به نسل بعد منتقل کند.
نظریة داروین کارا و عملی بود و تا 1839 واضح و مشخص بنا نهاده شده بود اما خاستگاه گونه‌ها بیست سال بعد منتشر شد. داروین نگران واکنش مسیحیان عصر ویکتوریا بود. اما اوضاع جور دیگری پیش رفت.